شهر فردوس
درباره شهر
هر آنچه درباره فردوس باید بدانید
فردوس یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی استان خراسان جنوبی در شرق ایران است. این شهر در گذشته با نام "تون" شناخته میشد و دارای پیشینهای چند هزار ساله است. فردوس در مسیر تاریخی جاده ابریشم قرار داشته و به دلیل موقعیت جغرافیایی و آبوهوای نسبتاً معتدل، از دیرباز محل سکونت اقوام گوناگون بوده است.
از جاذبههای گردشگری این شهر میتوان به قنات بلده (ثبت جهانی یونسکو)، حمام قدیمی تون، بقایای شهر قدیم تون و یخدانهای تاریخی اشاره کرد. مردم فردوس به زبان فارسی با گویش محلی سخن میگویند و بیشتر کشاورز، باغدار یا فعال در صنایع دستی بهویژه قالیبافی هستند. محصول اصلی این منطقه انگور، انار، پسته و زعفران است.
زلزله ویرانگر سال ۱۳۴۷ بخش زیادی از بافت تاریخی شهر را تخریب کرد، اما هنوز آثار زیادی از معماری کهن آن پابرجاست. امروز فردوس به عنوان یکی از مقاصد گردشگری خراسان جنوبی شناخته میشود که ترکیبی از طبیعت، تاریخ و فرهنگ را در خود جای داده است.
پیشنهاد خواندنی هتل سنتی عماد نظام فردوس
فردوس در فصلهای مختلف
شهر فردوس در هر چهار فصل، زیباییها و ویژگیهای خاص خود را دارد که آن را به مقصدی جذاب در تمام طول سال تبدیل میکند.
در بهار، باغهای انگور، انار و بادام شکوفه میدهند و طبیعت اطراف شهر سرسبز و زنده میشود. آبوهوای معتدل و مطبوع بهاری، این فصل را برای گردشگران بسیار دلپذیر میکند.
در تابستان، هوای شهر گرم و خشک است، اما نسبت به مناطق بیابانی اطراف، خنکتر است. در این فصل، محصولات باغی مانند انگور و انار کمکم میرسند. همچنین، مناطق ییلاقی اطراف فردوس مانند "کوهپایههای شتری" مکان خوبی برای گشتوگذار هستند.
پاییز فصل برداشت محصول است و شهر حالوهوای خاصی پیدا میکند. باغها با رنگهای زرد و قرمز چشمانداز زیبایی به شهر میدهند. محصولات پاییزی بهویژه زعفران، جلوهای اقتصادی و فرهنگی به شهر میبخشند.
در زمستان، فردوس هوایی سرد و گاهی یخبندان دارد، اما معمولاً برف زیادی نمیبارد. زمستان برای بازدید از آثار تاریخی و تجربه غذاهای محلی گرم، فصلی آرام و دلنشین است.
هر فصل در فردوس با حال و هوای خاص خود، فرصتی برای کشف طبیعت و فرهنگ منطقه فراهم میکند.
پیشنهاد خواندنی همه چیز درباره تخت جمشید
سوغات فردوس
غذای محلی فردوس
زبان مردم فردوس
جاهای دیدنی فردوس
شهر فردوس با پیشینهای کهن و طبیعتی متنوع، دارای جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی فراوانی است که آن را به مقصدی دیدنی در خراسان جنوبی تبدیل کردهاند.
یکی از مهمترین آثار تاریخی فردوس، قنات بلده است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و از شاهکارهای مهندسی آب در ایران باستان به شمار میرود. شهر تاریخی تون نیز با بافتی از خشت و گل، حمامها، بازار، کاروانسرا و مسجد جامع، نشاندهنده شکوه گذشته این منطقه است.
حمام خیروز، یکی از قدیمیترین حمامهای تاریخی ایران، با معماری خاص و سقف گنبدیشکل، امروزه به موزه مردمشناسی تبدیل شده است. یخدانهای سنتی و آبانبارهای قدیمی نیز از دیگر نمونههای معماری هوشمندانه سنتی برای ذخیره آب و یخ در گذشتهاند.
از دیدنیهای طبیعی میتوان به منطقه کوهستانی شتری، روستای باغستان و چشمه معدنی آبگرم اشاره کرد که برای طبیعتگردان جذاب است. باغهای انار و انگور در فصل بهار و پاییز، چشماندازهای زیبایی به شهر میبخشند.
ترکیب تاریخ، طبیعت و فرهنگ، فردوس را به مقصدی خاص برای علاقهمندان به ایرانگردی تبدیل کرده است.
پیشنهاد خواندنی راهنمای آشنایی با فرودگاه رامسر
آبگرم معدنی هلال فردوس
آبگرم هلال فردوس یکی از برجستهترین چشمههای معدنی ایران با قدمت حدود ۲۰۰ ساله است که در فاصله حدود ۲۰–۲۲ کیلومتری محور فردوس به مشهد واقع شده است. این مجموعه بهعنوان قطب گردشگری سلامت شرق کشور شناخته شده و امکانات گستردهای برای رفاه و درمان گردشگران فراهم کرده است.
آب این چشمه حاوی ترکیبات معدنی متنوعی مانند کلراید سدیم، بیکربنات، نیترات، سولفات، منیزیم، کلسیم، فسفات و حتی گوگرد است که در کشور رتبه نخست تنوع املاح را دارد . این املاح خواص درمانی گستردهای برای بیماریهای پوستی، مفصلی، رماتیسم، مشکلات کلیوی و دردهای عصبی دارد و توسط پزشکان توصیه میشود .
مجموعه شامل دو استخر آبدرمانی برای خانمها و آقایان، دهها وان خصوصی داخل ویلا و سوئیتهای مجهز است؛ از امکانات دیگر آن میتوان به سوئیتهای VIP با استخر و سونا شخصی، رستوران با ظرفیت ۱۲۰ نفر، فروشگاه، فضای بازی کودکان و پارکینگ اشاره کرد. همچنین واحدهای اقامتی شامل اتاقها، کانکسها و چادرهای رفاهی مناسب برای گردشگران هستند .
تعداد بازدیدکنندگان این مجموعه بسیار بالا است: در موج اول نوروزی بیش از ۳۹ هزار نفر از خدمات آن استفاده کردند و طی سالهای اخیر به بیش از ۳۶۷ هزار نفر در یک سال رسیده است . تجربهای بینظیر برای دوستداران گردشگری سلامت و آرامش کویر.
کوه قلعه فردوس
قلعه حسن آباد (قلعه دختر)
قلعه حسنآباد (قلعه دختر) در شمالغرب فردوس، قلعهای تاریخی از سدههای ششم و هفتم هجری قمری متعلق به دوره اسماعیلیان است. این قلعه بر فراز کوهی مرتفع در حدود ۸ کیلومتری شهر قرار گرفته و تنها از طریق تنگهای در جنوبغربی قابل دسترسی است. ساختار قلعه شامل برج، بارو، حمام، حصار سنگی و میخهای بزرگ آهنی است که هنوز بخشی از آن باقیماندهاند. پس از زمینلرزه سال ۱۳۴۷، تونلی آجری کشف شد که قلعه حسنآباد را به قلعه کوه فردوس و شهر قدیم تون وصل میکرد؛ در این تونل، اجساد متعددی با کفنهایی مزین به آیات قرآنی یافت شدند.
قلعه از سه سمت به پرتگاه طبیعی محدود شده و نقش دفاعی و دیدهبانی داشت. این اثر به شماره ثبت ملی ۲۹۹۳۲ در میراث فرهنگی ثبت شده و بازدید از آن رایگان است و معمولاً یک تا دو ساعت به طول میانجامد. تلفیق معماری، تاریخ و رازهای کشفشده در تونلهای زیرزمینی، این قلعه را به مقصدی جذاب برای علاقهمندان تاریخ و گردشگری تبدیل کرده است.
پیشنهاد خواندنی آینده صنعت گردشگری و هواپیمایی
کویر پلوند
کویر پلوند یکی از جاذبههای طبیعی و بکر شهرستان فردوس در استان خراسان جنوبی است که در جنوب غربی این شهر، در منطقهای خشک و کویری با چشماندازهای شگفتانگیز واقع شده است. این کویر، بخشی از منطقه حفاظتشده مظفری محسوب میشود و به دلیل تنوع زیستی، زیباییهای طبیعی و آرامش خاصی که دارد، مورد توجه طبیعتگردان و گردشگران قرار گرفته است.
در کویر پلوند، تپههای شنی طلایی، دشتهای نمکی، پوشش گیاهی خاص مناطق بیابانی و حیاتوحش منحصر بهفردی مانند روباه شنی، خرگوش بیابانی و پرندگان کویری دیده میشود. شبهای کویر، با آسمانی پرستاره و سکوتی ژرف، از دیدنیترین مناظر طبیعت ایران به شمار میآید و گزینهای مناسب برای ستارهشناسی و کمپینگ است.
یکی از ویژگیهای خاص کویر پلوند، نزدیکی آن به چشمه آبگرم هلال و روستاهای تاریخی اطراف است که امکان ترکیب سفر طبیعتگردی و فرهنگی را فراهم میکند. برای بازدید از این منطقه، فصل پاییز و اوایل بهار بهترین زمانها هستند؛ چراکه دمای هوا ملایمتر و شرایط طبیعتگردی مناسبتر است.
کویر پلوند، مقصدی آرام و دلانگیز برای کسانی است که به بکر بودن و خلوتی طبیعت علاقه دارند.
پیشنهاد خواندنی بهترین هتل های روسیه
قنات بلده فردوس
مسجد جامع تون
مسجد جامع تون یکی از آثار تاریخی و مذهبی برجسته شهرستان فردوس در استان خراسان جنوبی است که قدمت آن به دوران اسلامی بازمیگردد. این مسجد با معماری سنتی ایرانی-اسلامی ساخته شده و به عنوان مرکز تجمع مذهبی و فرهنگی مردم منطقه شناخته میشود. ساخت مسجد جامع تون به دوره سلجوقیان یا دورههای بعدی نسبت داده شده است و دارای ویژگیهای معماری منحصربهفردی مانند ایوانهای بلند، گنبد آجری و کاشیکاریهای زیبا است.
این مسجد در قلب شهر تون واقع شده و علاوه بر کارکرد مذهبی، به عنوان محلی برای برگزاری مراسم دینی، فرهنگی و اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد. مصالح به کار رفته در ساخت مسجد عمدتاً آجر و خشت است که مقاومت قابل توجهی در برابر شرایط اقلیمی کویری منطقه دارد. همچنین، وجود بخشهایی مانند شبستانها و صحن بزرگ، فضایی مناسب برای تجمعات مردمی فراهم کرده است.
مسجد جامع تون، علاوه بر ارزش تاریخی و معماری، نمادی از فرهنگ و هویت مردم فردوس و تون به شمار میرود و سالانه گردشگران و دوستداران تاریخ و معماری اسلامی را جذب میکند. این مسجد با حفظ ویژگیهای اصیل خود، گواهی بر هنر و مهارت معماران ایرانی در دورههای گذشته است و همچنان محل عبادت و انس مردم محلی است.
مجموعه تاریخی کوشک
مجموعه تاریخی کوشک در شهرستان فردوس واقع شده و یکی از جاذبههای مهم فرهنگی و تاریخی این منطقه به شمار میآید. این مجموعه شامل چندین بنای تاریخی است که قدمت آنها به دورههای مختلف تاریخی، به ویژه دوره قاجار بازمیگردد. کوشک به معنای کاخ یا ساختمان بزرگ است و این مجموعه نیز شامل کاخها، باغها و فضاهای باز متعددی است که نمونهای از معماری سنتی ایرانی را به نمایش میگذارد.
یکی از ویژگیهای برجسته مجموعه تاریخی کوشک، طراحی منظم و استفاده از مصالح بومی مانند خشت و آجر است که با توجه به شرایط اقلیمی منطقه به خوبی سازگار شدهاند. این مجموعه علاوه بر اهمیت معماری، نمادی از سبک زندگی، فرهنگ و هنر مردمان گذشته فردوس به شمار میرود و در طول زمان به عنوان محل اقامت بزرگان و مقامات محلی استفاده میشده است.
امروزه مجموعه کوشک به عنوان یک مکان گردشگری مهم شناخته میشود و بازدیدکنندگان میتوانند ضمن بازدید از ساختمانها و باغهای آن، با تاریخ و فرهنگ این منطقه آشنا شوند. حفظ و مرمت این مجموعه تاریخی از اولویتهای مسئولان محلی است تا این میراث ارزشمند برای نسلهای آینده باقی بماند و نقش مهمی در توسعه گردشگری منطقه ایفا کند.
پیشنهاد خواندنی پیشبینیهای طالعبینی چینی
حمام خیروز (موزه مردم شناسی فردوس)
حوض انبار و مسجد سیدی
حوضانبار و مسجد سیدی در شهرستان فردوس، استان خراسان جنوبی، از آثار تاریخی و فرهنگی برجسته این منطقه به شمار میروند.
حوضانبار سیدی
حوضانبار سیدی قدیمیترین حوضانبار استان خراسان جنوبی است که در سال ۸۹۰ هجری قمری ساخته شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در گذشته در محله سادات و در مجاورت دروازه طبس قرار داشت. ارتفاع ایوان این حوضانبار حدود ۱۲ متر است و تزئینات زیبای آجرچینی به صورت خفته، راسته و آبشاری بر پیشانی و بدنههای آن افزوده شده است. داخل ایوان دو سکوی آجری برای نشستن مردم طراحی شده است. مصالح عمده این حوضانبار شامل آجر، گچ و ملات ساروج است.
مسجد سیدی
مسجد سیدی در کنار حوضانبار سیدی قرار دارد و دارای دو شبستان است: شبستان زمستانی که کاملاً خشت و گلی بوده و متعلق به دوره صفوی است، و شبستان تابستانی که مربوط به دوره قاجار میباشد. این مسجد در زلزله سال ۱۳۴۷ آسیب جدی دید و پس از آن متروک و بلااستفاده ماند. در سالهای اخیر، مرمتهایی در این مسجد انجام شده است.
پیشنهاد خواندنی بلیط هواپیما مشهد قشم
آب انبار بازار (میدان)
بارگاه امام زادگان سلطان محمد (ع) و ابراهیم (ع)
بارگاه امامزادگان سلطان محمد و ابراهیم (ع)، دو تن از نوادگان حضرت موسی بن جعفر (ع)، در شهرستان فردوس، استان خراسان جنوبی واقع شده است. این بارگاه در جنوب غربی شهر فردوس و در داخل مجموعه تاریخی شهر قدیم تون قرار دارد. بنای فعلی آن به دوره تیموریان بازمیگردد و در تاریخ ۲۶ دی ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۰۵۶۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ساختمان اولیه این بارگاه قبل از زلزله سال ۱۳۴۷ هجری شمسی در محله سادات فردوس و در انتهای راسته بازار قدیم و پشت مسجد جامع فردوس قرار داشت. پس از وقوع زلزله، بخش عمدهای از بنا تخریب شد و سپس توسط اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان مرمت و بازسازی گردید.
این بارگاه بهعنوان یکی از مهمترین بقاع متبرکه استان خراسان جنوبی، سالانه پذیرای بیش از یک میلیون زائر است. امامزادگان سلطان محمد و ابراهیم (ع) در مسیر زائرین حضرت علی بن موسی الرضا (ع) قرار دارند و امکانات رفاهی و استراحتی مناسبی برای زائرین امام هشتم و مجاورین بارگاه امامزادگان فراهم شده است.
بارگاه امامزادگان سلطان محمد و ابراهیم (ع) نه تنها از نظر مذهبی بلکه از لحاظ تاریخی و فرهنگی نیز اهمیت ویژهای دارد و بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری شهرستان فردوس شناخته میشود.
پیشنهاد خواندنی بلیط هواپیما تهران گناباد